WINAND OSIŃSKI 1913 – 2006

Biegacz długodystansowy, maratończyk, pierwszy w historii olimpijczyk Ziemi Szczecineckiej. Urodził się 22 sierpnia 1913 roku w Gladbeck w Niemczech. W 1923 roku Osińscy po stanowczym zadeklarowaniu swojej polskości opuszczają Niemcy, przenosząc się do Francji. Tam dziesięcioletni wówczas Winand rozpoczyna naukę, tam też zainteresował się sportem. W 1926 roku znalazł się w gronie najlepiej uczących się dzieci polonijnych, którym w nagrodę umożliwiono wyjazd i kontynuowanie nauki w ojczystym kraju. Szkołę podstawową dokończył więc w Starym Sączu, grał tam także w siatkówkę, koszykówkę, biegał. 

Po zdaniu matury zdecydował się na wyczynowe bieganie. W 1936 roku w Warszawie odbywał się Narodowy Bieg na Przełaj z udziałem przeszło 700 znanych i utytułowanych biegaczy z całego kraju, wystartował w nim i zajął doskonale szóste miejsce. Zauważono go, otrzymuje propozycje reprezentowania warszawskich klubów „Warszawianka”, „Polonia”, „Legia”, „Syrena”. Winand Osiński wybrał „Polonię”, której honorowym prezesem był generał Sosnkowski. Lata wojny spędził w konspiracji, kilka lat siedział w lubelskim więzieniu, gdzie cudem uniknął śmierci na skutek panującej tam epidemii tyfusu. Po wojnie trafia do Wałcza, później do Szczecinka, pracuje w Okręgowym Zarządzie Lasów, jest leśniczym. Będąc zawodnikiem „Unii – Darzboru”, na szczecineckim stadionie ustanawia rekordy Polski w biegach długich.

 

W latach 1949-53 trzykrotnie zdobywa tytuły mistrza Polski w maratonie, reprezentując szczecinecki klub uzyskuje też nominację olimpijską. Winand Osiński był pierwszym na Pomorzu Środkowym

olimpijczykiem, uczestnikiem Igrzysk XV Letniej Olimpiady w Helsinkach w 1952 roku. Po zakończeniu kariery sportowej wyjechał do Gostynina, później do nadleśnictwa Sławki na Kurpiowszczyźnie.

W 1982 roku w Szczecinku rozegrano pierwszy bieg uliczny jego imienia, w 1996 roku Winand Osiński był honorowym starterem jubileuszowego XV Biegu Ulicznego, otrzymał też honorowy tytuł „Zasłużonego dla miasta Szczecinka”. Wyróżniony był także Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz medalami „Zasłużonego Mistrza Sportu” i „Za zasługi dla Polskiego Ruchu Olimpijskiego”.

Zmarł 11 kwietnia 2006 roku na dwa tygodnie przed kolejnym biegiem jego imienia , który od 2007 roku zyskał rangę Międzynarodowego Memoriału Winanda Osińskiego.

W kwietniu 2010 roku Rada Miasta nadała imię Winanda Osińskiego rondu na skrzyżowaniu ulic Gdańskiej i Sikorskiego.

Bogdan Urbanek WHO’S WHO … Szczecinek 2010, wpis nr 161

Dziś już chyba mało kto pamięta, że historia Biegu Ulicznego Winanda Osińskiego rozpoczęła się w kwietniu 1982 roku od kolejarskich steeplechase...

Na przełomie lat 70. i 80-tych minionego stulecie Międzyzakładowy Kolejowy Klub Sportowy DARZBÓR osiągał bardzo wysokie wyniki sportowe.To głównie zdecydowało, że kolejarska federacja powierzyła „Darzborowi” organizację I Ogólnopolskich Biegów Przełajowych Kolejarzy, które odbyły się 24 kwietnia 1982 roku. A że w tym czasie w całym kraju obchodzono Dni Olimpijczyka – wykorzystano przygotowane trasy biegowe, obsadę sędziowską, sekretariat zawodów i zdecydowano połączyć kolejarskie przełaje z I Ogólnopolskim Biegiem Przełajowym o puchar Winanda Osińskiego, uświetniając tym samym wspomniane Dni Olimpijczyka oraz upamiętniając sylwetkę i sportowe dokonania pierwszego olimpijczyka Ziemi Koszalińskiej. Tak to się zaczęło, a organizacyjnym i sportowym mentorem całego przedsięwzięcia nie mógł być oczywiście nikt inny jak ówczesny prezes „Darzboru”, Kazimierz Margol.

Starterami byli olimpijczycy od Melbourne po Seul

Ponieważ pierwszy bieg – przypomnijmy, rozgrywany jeszcze w czasie stanu wojennego – wywołał ogromne zainteresowanie, zarząd klubu postanowił organizować je w następnych latach, a przełaje zastąpiono bardziej atrakcyjną i widowiskową trasą uliczną. Odtąd biegi rozpoczynano na stadionie, następnie trasa wiodła ulicami miasta, z metą ponownie na stadionie. Pierwszym honorowym starterem był ówczesny dyrektor OSiR, Zygmunt Sawicki, od roku 1983 startową salwę odpalali niemal wyłącznie znani olimpijczycy – Zygmunt Smalcerz, Zdzisław Krzyszkowiak, Marian Tałaj, Jan Ornoch, Stefan Lewandowski, Bogusław Mamiński, Władysław Komar, Marek Łbik, Jacek Wszoła. W 1997 roku honorowym starterem Ogólnopolskiego Biegu Ulicznego im. Winanda Osińskiego był sam Winand Osiński, trzykrotnie starterem biegu był jego pomysłodawca Kazimierz Margol (1992, 2006, 2007), a w roku 2000 – poseł RP i ówczesny burmistrz Marian Tomasz Goliński. W latach 1990–1991 biegu nie rozgrywano w Szczecinku, cross na dystansie 5000 metrów im. Winanda Osińskiego odbywał się w Białogardzie w ramach Ogólnopolskiego Grand Prix. To była jedyna przerwa, dodajmy – spowodowana niesnaskami wśród członków zarządu klubu MKKS „Darzbór”, od 1992 roku Bieg Uliczny im. Winanda Osińskiego rozgrywany jest już co roku w naszym mieście i odtąd organizatorem tej najbardziej znanej masowej ogólnopolskiej imprezy sportowej w Szczecinku jest Ośrodek Sportu i Rekreacji.

W międzynarodowej obsadzie

Pierwszymi zwycięzcami biegu Winanda Osińskiego byli Mariusz Mach z „Pogoni” Lębork i Felicja Kinder ze „Śląska” Wrocław. Trzykrotnie w szczecineckim biegu ulicznym zwyciężał Białorusin Andriej Gordiejew, który wygrywał tu w latach 1997, 2000 i 2001, dwukrotnie triumfował w nim – znany słupski długodystansowiec, olimpijczyk Jan Huruk, kolejno w latach 1987–1988. Ze znanych polskich biegaczy wygrywali tu także – Leszek Bebło z „Oleśniczanki” Oleśnica (1992), Piotr Gładki z „Lechii” Gdańsk (1994) i Waldemar Glinka z AZS Wrocław (1996). Jednak prawdziwą rekordzistką szczecineckich biegów ulicznych jest Katarzyna Pliszka z „Piasta” Człuchów, która aż pięciokrotnie stawała na najwyższym kobiecym podium, kolejno w latach 1983-86 oraz w roku 1993. Naszym lokalnym biegaczom trzykrotnie udało się zwyciężyć w biegu głównym, w 1987 roku w biegu kobiet triumfowała Renata Kozera z ZSZ PKP, podopieczna Andrzeja Grabowskiego, zaś w roku 2002 wydarzyło się w Szczecinku coś, czego dotąd w historii ulicznego biegania tej rangi jeszcze nie zanotowano, w biegu głównym zwyciężyło rodzeństwo – Arleta i Damian Makarewiczowie z ZSRol Świątki, podopieczni Romana Toboły i Janusza Pochranowicza.

Choć już od wczesnych lat 90-tych na szczecineckie biegi uliczne przyjeżdżają obcokrajowcy, to dopiero od roku 2004 mają one oficjalną międzynarodową rangę i tak też wpisane są do ogólnopolskiego kalendarza imprez lekkoatletycznych. I wprawdzie pierwszy Międzynarodowy Bieg Uliczny im. Winanda Osińskiego wygrał Michał Kaczmarek z LKS Gubin, ale już w dwóch kolejnych biegach triumfowali obcokrajowcy, w 2005 roku zwyciężył Kenijczyk KibonenMathew, zaś rok później – SerhijFiskowicz z Ukrainy. Jak dotąd w szczecineckich biegach ulicznych, oprócz polskich biegaczy, uczestniczyli sportowcy z Białorusi, Ukrainy, Francji, Holandii, Irlandii, Kenii, Niemiec i Włoch.

Memoriał pamięci pierwszego szczecineckiego olimpijczyka

11 kwietnia 2006 roku, niemal w przeddzień XXIII Międzynarodowego Biegu Ulicznego im. Winanda Osińskiego, z leśniczówki Sławki w ostrołęckich lasach nadeszła bardzo smutna wiadomość – w wieku 93 lat zmarł pierwszy olimpijczyk Ziemi Szczecineckiej, maratończyk z Helsinek, Winand Osiński. Rozpoczynający się za dwa tygodnie bieg Jego pamięci uczczono minutą ciszy, zaś od 2007 roku Międzynarodowemu Biegowi Ulicznemu w Szczecinku nadano oficjalną rangę Memoriału Winanda Osińskiego, a jego pierwszymi triumfatorami byli – Bartosz Mazerski Zantyr Sztum i Karolina Jarzyńska KS „Piątka” Skierniewice.

W 2007 roku dyrektorem biegu został Eugeniusz Szybisty, na co dzień pełniący funkcję dyrektora OSiR w Szczecinku. Zmiany wprowadzone w organizacji imprezy spowodowały, że od tego czasu notujemy dynamiczny wzrost ilości biegaczy startujących na dystansie 10 km (od 74 osób kończących bieg w 2006 roku, do 449 w roku 2013). Zwyżkowa tendencja została podtrzymana za kadencji Macieja Makselona, który jako dyrektor OSiR stał na czele biegu w latach 2016-2018. To właśnie wówczas padł rekord frekwencji – w 2017 roku linię mety osiągnęło aż 755 biegaczy!

żródło: Bogdan Urbanek, Temat Szczecinecki

 

Zwycięzcy biegu na przełomie lat

MĘŻCZYŹNI

1982 / Mariusz Mach Pogoń Lębork

1983 / Jacek Waleński Pomorzanin Sławoborze

1984 / Piotr Gruszczyński AZS Poznań

1985 / Leszek Helak Gwardia Piła

1986 / Janusz Stańczak Olimpia Poznań

1987 / Jan Huruk Gryf Słupsk - najskuteczniejszy w historii polskiej lekkoatletyki maratończyk, VII miejsce Igrzyska Olimpijskie, IV miejsce Mistrzostwa Świata

1988 / Jan Huruk Gryf Słupsk

1989 / Piotr Pobłocki Gryf Słupsk

1990 i 1991 bieg na dystansie 5000 m odbył się w Białogardzie

1992 / Leszek Bebło Oleśniczanka Oleśnica

1993 / Sławomir Karpiński Gwardia Olsztyn

1994 / Piotr Gładki Lechia Gdańsk - startował w Szczecinku tuż po zdobyciu Akademickiego Wicemistrzostwa Świata w biegach przełajowych. Był także olimpijczykiem na dystansie biegu maratońskiego

1995 / Adam Szanowicz Gryf Słupsk

1996 / Waldemar Glinka AZS Wrocław

1997 / Andriej Gordjejew Białoruś

1998 / Piotr Drwal Gryf Słupsk

1999 / Grzegorz Głogosz Międzybrodzie

2000 / Andriej Gordjejew Białoruś

2001 / Piotr Drwal Gryf Słupsk

2002 / Damian Makarewicz ZSRol Świątki

2003 / Azat Rakipał Białoruś

2004 / Michał Kaczmarek LKS Głubin

2005 / Tibonen Nathew Kenia

2006 / Serhij Fiskowicz Ukraina

2007 / Bartosz Mazerski Zantyr Sztum

2008 / Michael Karonei Kenia

2009 / Joel Komen Kenia

2010 / Michajło Iweruk Ukraina

2011 / Artur Kozłowski Polska

2012 / Makule Martin Kenia

2013 / Biwot Wycliffe Kipkorir Kenia

2014 / Haron Sirma Kenia

2015 / Mykola Iukhymchuk Ukraina

2016 / Tomasz Grycko Polska

2017 / Andrzej Rogiewicz Polska

2018 / Ilya Slavenski Białoruś

2019 / Ilya Slavenski Białoruś

2020 / 

2021 / Mykola Iukhymchuk Ukraina

2022 / Didovodiuk Dmytro Ukraina   

2023 / Adamovich Roman Polska     

2024 / SEMENOVYCH Bogdan     

KOBIETY

1982 / Felicja Kinder Śląsk Wrocław

1983 / Katarzyna Pliszka Piast Człuchów

1984 / Katarzyna Pliszka Piast Człuchów

1985 / Katarzyna Pliszka Piast Człuchów

1986 / Katarzyna Pliszka Piast Człuchów

1987 / Renata Kozera ZSZ PKP Szczecinek

1988 / Bożena Towpik Piast Człuchów

1989 / Małgorzata Dyguda Piast Człuchów

1992 / Iwona Klimczak Gwardia Olsztyn

1993 / Katarzyna Pliszka Piast Człuchów

1994 / Elżbieta Nadolna Zawisza Bydgoszcz

1995 / Elena Mazovka Białoruś

1996 / Dorota Gruca Agros Zamość

1997 / Elena Tołstygina Białoruś

1998 / Natalia Gałuszko Białoruś

1999 / Aniela Głogosz Międzybrodzie

2000 / Natalia Kwaczuk Białoruś

2001 / Karina Szymańska LKS Płomień Kowalewo

2002 / Arieta Makarewicz ZSRol Świątki

2003 / Bogusława Zakrzewska MKL Szczecin

2004 / Wioletta Uryga NKS Namysłów

2005 / Dorota Ustianowska MLKS Goświnowice

2006 / Svitlana Nekhoroft Ukraina

2007 / Karolina Jarzyńska KS Piętka Katowice - rekordzistka Polski na dystansie półmaratonu

2008 / Karolina Jarzyńska KS Piętka Katowice

2009 / Małgorzata Sobańska Poznań - zwyciężczyni Maratonu Londyńskiego, olimpijka, rekordzistka Polski na dystansie półmaratonu

2010 / Olga Kalendarowa – Ochal Ukraina – obecnie mieszka w Polsce

2011 / Alena Sierdiuk Ukraina

2012 / Olga Kalendarowa Polska

2013 / Nadeżdża Trilinskaya Rosja

2014 / Katarzyna Kowalska Polska

2015 / Iryna Somava Białoruś

2016 / Olga Krautsova Białoruś

2017 / Katsiaryna Ptashuk Białoruś

2018 / Anastasiya Dashkevich Białoruś

2019 / Olesia Didovodiuk Ukraina

2020 / 

2021 / Monika Jackiewicz Polska

2022 / Monika Jackiewicz Polska

2023 / Monika Jackiewicz Polska

2024 / SEMENOVYCH Natalija